Οι κατά των αιρέσεων Ορθόδοξοι ύμνοι

Ἀπό τούς κατά τούς χρόνους τῶν αἱρέσεων ὑπό τῶν Πατέ- ρων τῆς Ἐκκλησίας καί τῶν μελοποιῶν τῶν πρώτων αἰώνων τοῦ Χριστιανισμοῦ, ποιηθέντων πρός διάσωσιν τῶν πιστῶν ἀπό τήν αἱρετική λύμη διαφόρων ὀρθοδόξων ὕμνων, ἀναφέρουμε τούς ἐπισημοτέρους, σωζομένους μέχρι σήμερα:

1) Ὁ ὕμνος «Ὁ μονογενής Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ » , ὁ ὁποῖος εἰσαχθείς πιθανῶς ἐπί τῆς βασιλείας τοῦ Ἰουστινιανοῦ σ΄τη Θεία Λειτουργία, ψάλλεται κατά τό εἱρμολογικό εἶδος στό τέλος τῶν Τυπικῶν τῆς β' στάσεως μετά μέλους.

2) Ὁ Χερουβικός ὕμνος « Οἱ τά Χερουβίμ» , ὁ ὁποῖος ἐψάλλετο μελωδικῶς, ὡς καί σήμερα, κατ' ἀντιστροφήν, ἀλλά σέ ἕξι περι - όδους :

α) « Oἱ τά Χερουβίμ μυστικῶς εἰκονίζοντες,

β) Καί τῇ ζωοποιῷ Τριάδι τόν τρισάγιον ὕμνον προσάδοντες,

γ) Πᾶσαν τήν βιωτικήν ἀποθώμεθα μέριμναν,

δ) Ὡς τόν βασιλέα τῶν ὅλων ὑποδεξάμενοι,

ε) Ταῖς ἀγγελικαῖς ἀοράτως δορυφορούμενον τάξεσιν,

στ) Ἀλληλούϊα ».

3) Ὁ Τρισάγιος ὕμνος, « Ἅγιος ὁ Θεός, Ἅγιος Ἰσχυρός, Ἅγιος Ἀθάνατος, ἐλέησον ἡμᾶς » , στήν Ἀρχαία Ἐκκλησία δέν ἐψάλ - λετο ὑπό τοῦ χοροῦ τῶν ψαλτῶν διηρημένων, ἀλλ' ἀπό τόν ἄμβωνα. Περί τῆς ἀρχής τοῦ ὕμνου αὐτοῦ ἀναφέρεται ὅτι τό 438 μ.Χ., βασιλεύοντος Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ καί Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Πρόκλου, μαθητοῦ καί διαδόχου τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου, σέ ὥρα λιτανείας, ἡ ὁποία γινόταν σέ πεδιάδα στή συνοικία τῶν Ὑψωμαθείων τῆς Βασιλεύουσας, πρός κατάπαυσιν τῶν σεισμῶν, πού ἐσάλευαν τήν Πόλη, ξα- φνικά ἕνα παιδί πού ἀνέβηκε μέ θαυματουργική δύναμη στόν οὐρανό, ἀπήγγειλε αὐτόν χωρίς τή βλάσφημη προσθήκη «ὁ σταυρωθείς δι ' ἡμᾶς » , τήν ὁποία προσπαθοῦσε νά προσθέσει δυσσεβώς ἀντί τοῦ « ἐλέησον ἡμᾶς » ὁ Πέτρος ὁ Κναφεύς, Πα- τριάρχης Ἀντιοχείας.

4) Τό Σύμβολον τῆς Πίστεως , «Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν » , ἐψάλ - λετο στή Θεία Λειτουργία πρό τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου. Κατά τό παράδειγμα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀντιοχείας ὅλες οἱ Εκκλησίες τῆς Ἀνατολῆς κατά τόν ΣΤ΄ αἰώνα μ.Χ. ἔψαλαν στή Λειτουργία τό «Πιστεύω» , μέ προτροπή τοῦ ἐπί τοῦ αὐτοκράτορος Ἀναστα - σίου (+ 515 μ.Χ. ) Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Τιμοθέου. Μελισμένο, κατά τό ἀρχαῖο μέλος, εὑρίσκεται σέ κάποια μεγά -λη Παπαδική, διατηρούμενη στή βιβλιοθήκη τοῦ Μετοχίου τοῦ Παναγίου Τάφου στό Φανάρι Κωνσταντινουπόλεως.

Κλίμακα _ το ῦ _ Πυθαγόρα.jpg
Ἡ μουσική θεωρία το ῦ Πυθαγόρα ( Theorica Musica , F. Gaffurio, Milan , 1492 )