Ἡ ἐκκλησιαστικὴ μουσική ἀπό τόν ΙΒ΄ αἰῶνα μ.Χ. μέχρι τήν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως

Περί τόν ΙΒ΄ αἰώνα μ.Χ. ὁλοκληρώνεται ἡ ὑμνογραφία. Ἔχουν συντεθεῖ ὕμνοι γιά ὅλες σχεδὸν τίς ἑορτές καί τίς ἱερές ἀκολουθίες. Οἱ ὑμνογράφοι  συνθέτουν τούς ὕμνους καί τούς τονίζουν οἱ ἴδιοι μουσικά. Ἀρχίζει ἔτσι ἡ ἐποχή τῶν μεγάλων μαϊστόρων, περίοδος μεγάλης ἀκμῆς τῆς μουσικῆς, πού θά κρατήσει ὡς τά μέσα τοῦ ΙΕ΄ αἰῶνος μ.Χ. Οἱ μαῒστορες συνθέτουν ἐπάνω στά ἤδη ὑπάρχοντα κείμενα, γράφουν καί ἰδικά τους ποιήματα, ἢ καλλωπίζουν παλαιότερες συθέσεις. Ὀνομαστότεροι ἀπό αὐτούς εἶναι οἱ: Ἰωάννης Κουκουζέλης, Μιχαήλ ὁ Ψελλός, Ξένος ὁ Κορώνης, Ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης Εὐστάθιος, Θεόκτιστος μοναχός, Ἰωάννης Βατάτζης, Θεόδωρος Λάσκαρης, Γιωβάσκος ὁ Βλάχος, Γρηγόριος Πρωτοψάλτης καί Χουρμούζιος ὁ Χαρτοφύλακας, Νικηφόρος Κάλλιστος, Ἰωάννης ὁ Κλαδᾶς, Μανουὴλ Βρυέννιος, Συνέσιος Ἁγιορείτης καί Θεόδωρος Ἀγαλλιανός.